I&I2010: Workshop TPACK

I&I, de vakvereniging voor informatica, informatiekunde en informatietechnologie in het voortgezet onderwijs, organiseert vandaag en morgen haar jaarlijkse I&I conferentie. Samen met Erik Bolhuis van Windesheim verzorgde ik vanmorgen op uitnodiging een workshop over TPACK. De zaal was goed gevuld, en niet alleen met informatici of ict-coordinatoren, maar ook met mensen van bijvoorbeeld Kennisnet en een uitgeverij en docenten uit het vo.

Erik is betrokken geweest bij de ontwikkeling van de Kennisbasis ICT voor de tweedegraadslerarenopleiding en we hebben geprobeerd om een aantal aspecten uit die kennisbasis te koppelen aan het TPACK-model om wat meer handen en voeten te geven aan het model.

Wat opviel tijdens de workshop is dat er naast een pleidooi voor meer aandacht voor ict in de lerarenopleidingen (po en vo) er ook veel meer aandacht moet komen voor ict-integratie in nascholingstrajecten voor zittende leraren. En daarbij moet veel aandacht zijn voor de specifieke context waarin de leraar lesgeeft. Dit punt benadruk ik altijd in mijn presentaties. Een losse ict-cursus voegt weinig toe, je gaat pas ict gebruiken als je het idee hebt dat je er zelf ook echt iets mee kan. Dit werd door de deelnemers aan de workshop beaamd en de vraag was of wij verder willen nadenken hoe je dat zou kunnen inrichten, waarbij TPACK gezien werd als een goed, overzichtelijk model. Daar zijn we al mee aan de slag, hopelijk kunnen we daar binnenkort in de praktijk wat meer ervaring mee opdoen.

Na afloop van de workshop hadden Erik en ik het nog even over de Kennisbasis ICT. Tijdens de workshop benadrukten we dat ict nooit los gezien moet worden van de inhoud en de (vak)didactiek. En dan toch een losse Kennisbasis ICT.. zonder vakinhoud. Wel met een koppeling naar een aantal didactiek-aspecten zoals samenwerken, begeleiden, etc., maar geen koppeling naar meer (vak)specifieke didactische werkvormen.

Dat lijkt tegengesteld aan wat we beweren over de koppeling tussen Technology, Pedagogy en Content, maar volgens mij biedt het veel aanknopingspunten om de ICT Kennisbasis te koppelen aan Kennisbases van de afzonderlijke vakken. In deze kennisbases zijn nog erg weinig ict-aspecten terug te vinden, afgezien van informatie- en presentatievaardigheden en een aantal opmerkingen over didactisch gebruik van ict zonder directe praktische aanwijzingen.

Een nieuwe uitdaging?

Workshop TPACK I&I Conferentie

View more presentations from Petra Fisser.

TPACK-NL, the game & het sjabloon

Op basis van de reacties op en vragen over mijn vorige bericht over "TPACK-NL, the game" en vergelijkbare vragen die Wilfred Rubens op zijn blog stelt heb ik een sjabloon gemaakt van het spel, zodat je het spel kan aanpassen naar je eigen situatie. Het sjabloon is weer te vinden op onze TPACK-NL website.

Wil je bijvoorbeeld inzoomen op een bepaalde groep ict-toepassingen, dan kunnen de Technology kaarten aangepast worden. Wil je het spel gebruiken bij een discussie over een bepaald vak(gebied), dan kunnen de Content kaarten aangepast worden waarbij bijvoorbeeld deelgebieden of kerndoelen op de kaartjes gezet worden. De Pedagogy kaarten kunnen aangepast worden aan de hand van de meest gebruikte didactische werkvormen binnen de school/instelling.

Deze flexibiliteit is overigens een sterk en belangrijk punt binnen TPACK. Je moet ict-gebruik kunnen aanpassen aan een specifieke context (instelling, klas, doelgroep EN docent), vandaar ook de blauwe cirkel die altijd om het model staat. Maar deze flexibiliteit is ook een moeilijk punt als je TPACK aan het ontwikkelen bent. Het vraagt nogal wat van docenten.. zij moeten niet alleen kunnen schakelen tussen verschillende didactische aanpakken die passen bij de inhoud van het vak en bij hun doelgroep, maar nu moeten ze ook nog eens "even" kunnen schakelen tussen verschillende ict-toepassingen (of de keuze maken om geen ict te gebruiken) als de situatie daartoe leidt. Flexibiliteit is een mooi iets, maar het vinden van een balans.. (zie ook mijn eerdere bericht hierover).

Wil je overigens het TPACK-spel "op z'n TPACKs" spelen, kijk dan eens op de website van Matt Koehler..

TPACK-NL, the game

De afgelopen maanden hebben mijn collega Joke Voogt en ik een aantal workshops en colleges verzorgt over TPACK. Naast een algemene introductie over het TPACK model houden we de worskhops/colleges graag zo interactief mogelijk. Daarbij maken we onder andere gebruik van een vertaalde versie van "The TPACK Game", namelijk TPACK-NL, the game. Het idee achter het spelletje is niet zo moeilijk, maar levert leuke/interessante voorbeelden en discussies op rondom de integratie van ict in het onderwijs.

Via onze TPACK-NL website kun je het spel downloaden en zelf spelen. Ter voorbereiding moet je een aantal kaartjes uitprinten en -knippen en deze in 3 verschillende doosjes of zakjes doen. Het idee is dat je individueel of in groepjes uit elk van de 3 doosjes een kaartje trekt en dan op basis van deze 3 kaartjes een realistisch voorbeeld bedenkt van een activiteit die je in een les zou kunnen uitvoeren. Als alternatief kun je ook 2 kaarten uit de doosjes trekken. Op basis van die 2 kaartjes moet een 3e van het missende doosje erbij bedacht worden. Trek je bijvoorbeeld uit de doosjes/zakjes “Pedagogy” en “Content” een kaartje, dan moet je een “Technology” bedenken die past bij de didactische aanpak en het inhoudsdomein en daarna nadenken over een realistisch voorbeeld van een activiteit die je in een les zou kunnen uitvoeren.

Mocht je het spel downloaden en gaan gebruiken dan hoor ik graag wat de ervaringen zijn!

Goed onderwijs met of zonder ict

Larry Cuban blogte vorige week over technologie in het onderwijs. De titel van zijn bericht is High Performing Teachers with Low-Tech Classrooms. Hij verwijst daarbij naar het artikel Brilliance in a box van Amanda Ripley in Slate Magazine. Daarin schrijft Amanda "Classrooms in countries with the highest-performing students contain very little tech wizardry, generally speaking. They look, in fact, a lot like American ones—circa 1989 or 1959. Children sit at rows of desks, staring up at a teacher who stands in front of a well-worn chalkboard."

Op basis van het beschreven onderzoek wordt door beide auteurs geconcludeerd dat zowel low-tech en high-tech toepassingen ingezet kunnen worden om het leerproces van de leerling/student te ondersteunen, maar dat de keuze voor een bepaalde technologie af moet hangen van de doelen van de les, de kennis over het onderwerp, de manier waarop je les wilt geven en last but not least de wil om de technologie te gebruiken. Larry Cuban eindigt zijn bericht met "So I end by repeating what has become a cliche but needs to be said again and again: Good teaching is not about access to and use of high-tech machines, it is about teacher knowing their subjects, establishing rapport with students, and prodding and supporting them to learn.".

En ja, dit moet elke keer opnieuw gezegd worden. En het lijkt misschien een cliche, maar dat is het niet. Wel denk ik dat "good teaching" een combinatie is van kennis over je vak, kennis over je doelgroep, kennis over hoe je je vak moet overbrengen aan je doelgroep en kennis over hoe je dat allemaal zo goed mogelijk kan ondersteunen met behulp van technologie (TPACK dus!). En de ene keer zal dat "gewoon" een boek of een powerpoint presentatie zijn en een andere keer een digibord, smartphone, simulatie, game of iets anders nog geavanceerder zijn!

Creativiteit?

Sinds ik samen met studenten bezig ben met het TPACK model ben ik er steeds meer van overtuigd dat het niet alleen gaat om ict in het onderwijs, maar creatief gebruik van ict in het onderwijs. het "standaard" gebruiken van ict is zeker nuttig en ondersteunend, maar zouden we niet moeten zoeken naar andere manieren van presenteren en visualiseren om er voor te zorgen dat je een goede leeromgeving voor studenten biedt?
Vanmorgen kwam ik via de blog van "Is het nu generatie X, Y of Einstein?" op onderstaand filmpje. Niet inhoudelijk (en helaas niet zo'n beste geluidskwaliteit), maar wel creatief presenteren!